مقایسه تحلیلی ساختار اندیشه در اشعار مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو

پیوند شعر با رویدادهای اجتماعی آشکار و تنگاتنگ است. این پیوند تنگاتنگ شعر و حوادث جامعه را می توان در بررسی اشعار آشکارا مشاهده کرد. یک نمونه از این حوادث، حادث? کودتای 28 مرداد 32 است که اثر ژرفی بر ساختار اندیشه شاعران بر جای نهاد. کودتایی که برباد دهنده آرزوهای ملی ایرانیان و بویژه روشنفکران بود. در اشعار اکثر شاعران معاصر می توان این تأثیر را ملاحظه کرد، در این دوره اشعاری سروده شد که سرشار از اندوه و یاس، احساس شکست و پوچی است. مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو از جمله شاعرانی هستند که شدیداً تحت تأثیر حزب توده، خیانت سران آن حزب و کودتای 28 مرداد قرار گرفتند. در این راستا به منظور آشنایی با اندیشه ها و دغدغه های این دو شاعر معاصر، به بررسی ساختار اندیشه در اشعارشان پرداخته ایم. آنچه در این بررسی بسیار مورد نظر قرار گرفت، دیدگاه و طرز فکر این دو شاعر درباره انسان، وطن، جهان وطنی، امید و ناامیدی و... بود که مضامین اصلی اشعارشان را تشکیل داده است. در این پژوهش سعی شده است با بررسی و تحلیل اشعار اخوان و شاملو به دیدگاه و طرز فکرشان تا آنجا که می توان، دست یافت. هدف از این پژوهش، شناخت بیشتر دیدگاه ها و اندیشه های اخوان و شاملوست. آنچه که حاصل آمد اینکه اخوان برای فرار از تلخی شکست و یأس، مذهب خودساخته «مزدشت» را بوجود آورد و شاملو به مسیح و مسیحیت و قرار دادن وی به عنوان انسان کامل روی آورد که یک دلیل آن وجود همسرش«آیدا» است که مسیحی است. اخوان توجه شدید به مقوله وطن نشان داده است و شاملو جدای از آنکه زندگی در جایی غیر از وطن را زندگی نمی داند، اندیشه جهان وطنی خود را یکی از مضامین عمده در شعرش قرار داده است. امید است که نتایج بدست آمده از این پژوهش، گامی در جهت شناخت بهتر و بیشتر این دو شاعر بزرگ معاصر باشد.